EN
Een gebouw in de binnenstad is meer dan alleen maar een kantoor, een winkel of een woning. Het is onderdeel van de beleving van een stad. Renovatie en transformatie van gebouwen spelen een steeds grotere rol in binnensteden, zeker nu ruimte schaarser wordt. Het opnieuw vormgeven van de binnenstad vraagt bij uitstek om een integrale aanpak. Nicolien Meuris van Being vertelt hoe de ontwikkelaar dit aanpakt bij het project VDMA in Eindhoven.
Being is onderdeel van een nieuwe generatie ontwikkelaars. Zij zetten zich als B Corp in voor duurzame gebieden waar mensen het beste uit zichzelf kunnen halen. Zo ook bij het VDMA-terrein in Eindhoven. De ontwikkelaar gaat onder het motto ‘Join the Stage’ het gebied van circa 85.000 vierkante meter transformeren tot een levendige stedelijke hub met woningen, kantoren en openbare ruimte – een podium voor iedereen. Inclusief een heus Brabants Stadsbos.
© PROVADA / Mandy Brander
v.l.n.r.: Nicolien Meuris, Guido Braam, Menno Rubbens, Marloes van Heteren, Mayte de Vries
Belangrijk hierbij is het behoud van historie en de Eindhovense maat, vertelt Meuris tijdens een bijeenkomst over circulair transformeren op PROVADA. “Vijf nieuwe, duurzame gebouwen complimenteren vier bestaande gebouwen: de Zusterflat, Luciferfabriek en Garage aan de Vestdijk en de chauffeurswoning aan de Raiffeisenstraat. Het plan vormt de perfecte overgang tussen de binnenstad, stationsomgeving en omliggende woonwijken. Geen bombastische gebouwen, maar herkenbare volumes en zachte zichtlijnen.”
Circulair transformeren heeft volgens Meuris meerwaarde. “Een sloopkogel door een oud gebouw lijkt soms makkelijker, maar we moeten juist aandacht hebben voor de kansen die het casco ons biedt. Wanneer je historische gebouwen een tweede leven kan geven in combinatie met nieuwe architectuur eromheen, dan landt een plan heel zacht en wordt direct opgenomen in de omgeving. Daarnaast kan ‘het historische verhaal’ van het desbetreffende gebouw opnieuw worden verteld. Het kost aan de voorkant misschien wat meer, maar de economische waarde wordt mede gecreëerd door de maatschappelijke waarde.”
Het woonprogramma van VDMA met meer dan 500 woningen bestaat uit een combinatie van sociale en middeldure huurwoningen, vrijesectorwoningen en woningen voor een woongenootschap. De woningen komen rondom een Brabants Stadsbos, een natuurlijk hart dat ruim een derde van het terrein bestrijkt. Meuris vertelt: “Een publieke looproute brengt inwoners, bezoekers en gebruikers met elkaar en met de gebouwen, het bos en de Eindhovense Laag in verbinding. Hiermee draagt het volop bij aan de dynamiek van het terrein.”
Niet alleen Being is actief met circulair transformeren, ook Marloes van Heteren van Solarix, Circular Hero 2022 Menno Rubbens van Cepezed en Mayte de Vries van gemeente Almere vertelden tijdens de bijeenkomst over hun geleerde circulaire lessen, onder leiding van Guido Braam van Powered by Meaning.
Rubbens zegt: “Bewaren van het oude dat geeft veel bezieling. De historie zit verweven in het vastgoed en het is belangrijk om te omarmen wat er al is. Als je woont en werkt wil je onderdeel zijn van een groter geheel. Men gaat zelf nieuwe relaties aan met een gebied. Gemeenschappelijke ruimtes in een gebouw werken, maar in het openbare gebied werkt het nog beter.”
De Vries voegt toe: “Het is belangrijk rekening te houden met het concept, welke huurders moet je zoeken om het te laten slagen? Je moet niet zomaar een project in de verkoop zetten, maar duidelijk het concept meenemen in de verkoop aan beleggers. Als je op voorhand dit niet goed vastlegt, dan schiet je alsnog mis.”
Van Heteren zegt: “Om iedereen mee te krijgen bij een circulair transformatieproject, begin dan niet met een programma van eisen, maar een ambitiedocument. Een gemeenschappelijke drager waarmee je bijna iedereen vanzelf meekrijgt.”
Tot slot zegt Meuris: “Een gebouw begint op ooghoogte, kijk met aandacht naar de invulling van de plint. Een gebouw moet een circulaire belofte zijn – je weet pas of het echt zo is over 50 jaar. Hoe zullen toekomstige generaties het benutten? Voor nu is belangrijk: circulair ontwikkelen heeft meerwaarde, ik hoop dat dit het nieuwe normaal wordt.”
